کتاب کانسارهای تالک

معرفی کتاب کانسارهای تالک

کتاب کانسارهای تالک نوشته عارف شیرازی و عادل شیرازی، به تاریخچه، مشخصات و موارد مصرف نوعی کانی یا سنگ به اسم تالک می‌پردازد.

سنگ صابون یا همان تالک در گذشته به دست سرخ‌پوستان در جزایر سانتاکاتالینا در آمریکا به عنوان موارد زینتی و یا ظروف استفاده می‌شد. همچنین مهجران سفیدپوست از این کانی در دهه 1800 میلادی در صنایع ساختمانی، سنگ‌های زینتی و روکش کوره‌ها استفاده می‌کردند. در ایران نیز این نوع سنگ در سال 1345 برای اولین بار کشف و استخراج شد.

اولین معدن تالکی که در ایران شناسایی و برای آن گواهی کشف صادر شد، معدن تالک ده موسی است و بعد از آن اکتشافات دیگری در زمینه شناسایی و بهره‌برداری از تالک صورت گرفت.

در بخشی از کتاب کانسارهای تالک (Talc Deposits) می‌خوانیم:

تالک به دنبال داشتن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود کاربرد بسیار زیادی در صنایع دارد. ویژگی‌های فیزیکی تالک عبارتند از: بالا بودن حرارت ویژه (تالک خالص تا دمای حدود 900 درجه سانتیگراد از نظر گرما پایدار است) که باعث خصوصیت دیرگداز بودن تالک می‌شود، رنگ سفید نرمی که باعث پخش‌شدگی بسیار خوب آن می‌شود، جلای بسیار خوب که باعث درخشندگی آن می‌شود، خواص ئیدروفوبیسیته سطح (آبران بودن)، لمس چرب (خاصیت چربی) که باعث ایجاد خاصیت لغزندگی و روانی می‌شود. قدرت هدایت الکتریکی پایین و قدرت عایق‌پذیری بالا، شکل صفحه‌ای ذرات، کوچکی بسیار زیاد ذرات، قدرت جذب‌کنندگی روغن و خاصیت ضدچسبندگی.

شکل و حالت بلور آن ممکن است به صورت لایه لایه، ورقه‌ای، رشته‌ای و یا ریزدانه و توده‌ای باشد. اگرچه تالک خالص در مقیاس موس دارای کمترین سختی است ولی برخی از تالک‌های صنعتی به خاطر داشتن ناخالصی‌ها و کانی‌های سخت‌تری مانند دولومیت، کلسیت، ترمولیت و کوارتز ممکن است سخت‌تر باشند. رنگ تالک خالص از سفید تا سبز و خاکستری متغیر است. تالک‌های خالص پس از پودرشدن، دارای درجات متفاوتی از سفیدی هستند. نمونه تالک خالص در مقیاس درخشندگی جنرال الکتریک (General Electric) نمایشگر شاخص حدود 90 تا 95 است. تالک‌های با کیفیت بالا در سوسپانسیون روغن دارای توان بازتاب نوری 40 تا 60 درصد و در قالب دارای رنگ آبی سفید تا مایل به زرد می‌باشند.